Broekhoven in Tilburg: ligging en buurten
Broekhoven is een wijk in het stadsdeel Tilburg-Oud-Zuid. In het noorden grenst de wijk aan de Piushaven en in het oosten ligt het Leijpark. De zuidgrens wordt gevormd door de wijk Groenewoud, terwijl de Veestraat, Oerlesestraat en Transvaalstraat de westelijke begrenzing vormen. Broekhoven bestaat uit meerdere buurten, zoals de Vogeltjes- en Visserijbuurt, die in de volksmond vaak tot Broekhoven worden gerekend, maar officieel bij Groenewoud horen. Ook de Landbouwbuurt maakt deel uit van deze historische wijk.
Historische oorsprong van Broekhoven
Broekhoven heeft een lange geschiedenis die teruggaat tot de Bronstijd. Archeologische vondsten bevestigen dat het gebied al eeuwenlang bewoond is. Oorspronkelijk was Broekhoven een herdgang, een van de oudste van Tilburg. De strategische ligging aan het riviertje de Leij en de vruchtbare grond zorgden voor vroege economische ontwikkeling. In de Middeleeuwen werd het gebied ‘Broecksijde’ genoemd vanwege de natte, lage ligging. De naam Broekhoven komt voort uit deze oude benaming en een hoeve die al in de 14e eeuw bestond.
Kasteel Broekhoven en zijn eigenaren
Het kasteel Broekhoven speelde een belangrijke rol in de geschiedenis van de wijk. In 1309 werd het huis overgedragen aan Willemus Bac van Baescot. Tot de 16e eeuw bleef het in de familie. In 1581 werd het kasteel verwoest door Staatse troepen. In de 17e eeuw werd het herbouwd en kende het verschillende eigenaren, waaronder de familie De Cannart en later de familie Van Rijswijk. In de 18e eeuw raakte het kasteel in verval en in 1904 werd het vervangen door een villa.
Uitbreiding en ontwikkeling van de wijk
Vanaf de jaren 20 van de 20e eeuw groeide Broekhoven sterk door het Algemeen Uitbreidingsplan van 1917. Dit plan stimuleerde sociale woningbouw en de aanleg van de Ringbaan-Zuid. De eerste kerk van de wijk, de Broekhovense kerk, werd in 1913 gebouwd. In 1923 begon de aanleg van de Merodebuurt, ontworpen door architect Jan van der Valk. Later volgden de Vogeltjesbuurt, Ontdekkingsreizigersbuurt en Fatima.
Kerken en gemeenschap in broekhoven
Broekhoven heeft een rijke kerkelijke geschiedenis. De eerste kerk, gewijd aan O.L.V. Moeder van Goede Raad, is sinds 1987 multifunctioneel. In 1924 werd de Kerk van de Heilige Familie gebouwd, maar deze werd in 1974 gesloopt. In 1956 werd de Pius X-kerk geopend aan het Pater van den Elsenplein, maar deze maakte in 2002 plaats voor een modern complex.
Broekhoven vandaag de dag
Broekhoven is een veelzijdige wijk met een rijke geschiedenis en een levendige gemeenschap. De historische namen zoals Broekhovenseweg, Sevenhoeksestraat en Stuivesantplein herinneren aan het verleden. Vandaag de dag blijft Broekhoven een belangrijke en geliefde woonwijk in Tilburg.
